Voor mensen met een handicap, chronische ziekte of ouderen kan het soms moeilijk zijn om hun woning binnen te gaan of te verlaten. Om in staat te zijn zelfstandig thuis te blijven wonen, is het mogelijk noodzakelijk om aanpassingen aan de woning te doen. Dit kan onder andere het plaatsen van beugels en drempelhulpen omvatten, het verbreden van doorgangen en het installeren van automatische deuren. Door het gebruik van deurautomaten wordt de deur automatisch geopend en gesloten met behulp van een elektrische deuropener en deurdranger. Deursluiters voorkomen dat de deur open blijft staan of met een harde klap dichtslaat.

De WMO wordt toegepast door gemeenten, die binnen de wettelijke kaders hun eigen beleid kunnen voeren. Veel gemeenten hebben een WMO-verordening, waarin specifiek beleid en regels met betrekking tot de WMO worden vastgelegd. Op basis van de WMO nemen de Burgemeester en Wethouders maatregelen die ervoor zorgen dat mensen zich in en rondom hun woning kunnen verplaatsen. Het is belangrijk om op te merken dat de WMO-verordeningen per gemeente kunnen verschillen vanwege het eigen gemeentelijk beleid. Daarom is het raadzaam om de WMO-verordening van uw eigen gemeente te raadplegen wanneer u te maken krijgt met de WMO.

Gemeenschappelijke gedeelte
De woonvoorzieningen via de WMO zijn echter niet beperkt tot de individuele woning zelf. Op basis van de WMOkan een gemeente ook woonvoorzieningen aanbrengen in de gemeenschappelijke delen van een woongebouw. Dit omvat niet alleen eenvoudige voorzieningen zoals automatische deuropeners, hellingbanen en trapleuningen, maar ook complexere voorzieningen zoals een elektrische traplift. Wanneer woonvoorzieningen in gemeenschappelijke ruimten van een appartementencomplex worden geïnstalleerd, ontstaat er discussie over de rol van de Vereniging van Eigenaren (VvE). Moet een VvE een aanpassing die de gemeente wenst uit te voeren op basis van de WMO accepteren? Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de voorziening(en) en wie draagt zorg voor het onderhoud? In de praktijk blijkt dat veel VvE’s, en soms zelfs de gemeente, geen duidelijk antwoord hebben op deze vragen.

Is toestemming vanuit de VvE nodig?
Ten eerste rijst de vraag of een Vereniging van Eigenaren (VvE) het recht heeft om toestemming te weigeren voor het installeren van een woonvoorziening in een gemeenschappelijk gedeelte. Op basis van de bepalingen in de WMO, de Woningwet, de Wet Economische Delicten en de beperkte rechtspraak op dit gebied kan geconcludeerd worden dat het weigeren van toestemming beschouwd kan worden als een overtreding van de Woningwet. Deze overtreding is strafbaar gesteld in de Wet Economische Delicten. Het bevoegde gezag, in dit geval de Burgemeester en Wethouders van de gemeente, kan dan handhavend optreden door middel van bestuursdwang of het opleggen van een dwangsom. Alleen onder uitzonderlijke omstandigheden kan van de gemeente worden verwacht dat ze hier niet tegen optreedt. Dit zou bijvoorbeeld het geval kunnen zijn wanneer de belangen van andere eigenaren binnen het complex ernstig worden geschaad door het installeren van een woonvoorziening, zoals automatische deuropeners of deurautomaten.

Praktijkvoorbeeld
In een rechtszaak in Haarlem stelde de VvE dat het plaatsen van een traplift het normale gebruik van de trap bemoeilijkte, bijvoorbeeld wanneer een bewoner met boodschappentassen de trap wilde gebruiken. Daarnaast beweerde de VvE dat er sprake was van geluidsoverlast en waardevermindering van de appartementen. De rechter verwierp deze argumenten en bepaalde dat de traplift moest worden geïnstalleerd. Wel mag van de gemeente worden verwacht dat zij tijdig en volledig aan de VvE communiceert dat er een woonvoorziening in een gemeenschappelijk gedeelte zal worden aangebracht, als onderdeel van een adequate informatieverstrekking.